Lectuur: “Brideshead Revisited” van Evelyn Waugh

Blijkbaar was deze per ongeluk van de BBC-lijst met klassiekers gedonderd: er stonden er maar 98 meer op, en de nummer 26 was verdwenen. Zo’n ongelezen boek in het midden van mijn lijst, dat kon ik toch niet zomaar laten staan, en dus nam ik het met veel gusto ter hand. En nee, het heeft me niet teleurgesteld.

We zitten in Engeland in het interbellum, in de gegoede en zelfs bijzonder rijke klasse met kastelen als dat van Downton Abbey, en ik kon zo de pracht en praal en de kleren al voor mij zien. Het kasteel in kwestie is deze keer Brideshead, de thuishaven van Lord en Lady Marchmain, hun zoon Lord Brideshead en de rest van de Flyte familie. Ja, die overerfbare titels, daar moet een mens soms wel zijn hoofd bij houden.

Hoofdpersonage is Charles Ryder, ook van gegoede afkomst en dus op zich niet verplicht om te werken, die zich probleemloos handhaaft in die hoge kringen. Hij studeert in Oxford en leert er de jonge dandy Sebastian Flyte kennen. De twee kennen een onwaarschijnlijke vriendschap waarbij het eigenlijk in het midden gelaten wordt of ze ook een seksuele kant heeft, maar waarbij dat helemaal niet onvoorstelbaar is. Charles leert ook de rest van de familie kennen en brengt de zomer door op Brideshead, met Sebastian. Maar Sebastian ontwikkelt zich tot een heuse alcoholist en Charles raakt hem kwijt als vriend en verliest daarmee ook het contact met de rest van de familie.

Een aantal jaren later, wanneer Charles een gevestigd schilder is, ongelukkig getrouwd en vader van twee kinderen, komt hij onverwacht toch opnieuw in contact met de Flytes. Op die manier komt hij ook weer op Brideshead terecht, waar Sebastian al jaren niet meer is geweest: het verhaal verschuift naar diens zus Julia. En uiteindelijk, jaren later, tijdens de oorlog, komt hij onverwacht weer oog in oog te staan met de locatie van een groot deel van zijn jeugd.

Waugh kan ongelofelijk goed vertellen, maar deinst er niet voor terug om zijn fantastisch charmante personages ook een heel egoïstische, kille kant mee te geven, en zijn kille personages toch een sympathieke draai te geven. Het geheel zorgt ervoor dat je meeleeft met de personages, dat je af en toe schrikt van bepaalde reacties, maar dat je het ook jammer vindt wanneer hij sommige personages zonder meer uitrangeert. De achtergrond zijn the roaring twenties waarbij duidelijk wordt dat de geprivilegieerde klasse haar privileges snel aan het kwijtspelen is, een gouden wereld met bediendes en chauffeurs en feesten die nooit meer terugkomt.

Uiteindelijk is dit een dieptragisch verhaal, over weggegooide levens, verspilde kansen, gedoemde liefdes, onoverbrugbare sociale verschillen en de verwoestende invloed van religie.

Ik kan al niet wachten om de serie te bekijken uit 1981 die van Jeremy Irons een beroemdheid heeft gemaakt. Nostalgie naar een tijd die je niet eens zelf hebt meegemaakt: het bestaat.

Lectuur: “Magnus” van Arjen Lubach

Ik kende Arjen Lubach van zijn uitstekende satirische programma “Zondag met Lubach”, waar hij bijtende satire heerlijk grappig verpakt. Ik wist helemaal niet dat de man eigenlijk schrijver was, en dan nog een begenadigde.

Toen Wolf zei dat hij “Magnus” ging lezen voor Nederlands, zette ik het boek meteen op mijn eigen leeslijst, en daar heb ik absoluut geen spijt van. Lubach kan schrijven, zoveel staat vast. In hoeverre hij daarvoor uit zijn leven put, is niet duidelijk, maar zeker is dat er een behoorlijk aantal autobiografische elementen in zit.

Merlijn Kaiser is toneelschrijver en epilepticus, maar zijn leven wordt voornamelijk gedefinieerd door zijn relatie met Caro. Wanneer zij hem verlaat – het is te veel hetzelfde met hem – zakt hij weg in een depressie, al heeft hij dat zelf niet eens door. Wanneer iemand van Mastercard hem plots belt over onverwachte uitgaven in Zweden, haalt dit hem uit zijn impasse: hij trekt totaal impulsief naar Stockholm om zelf te proberen achterhalen wie de dief van zijn creditcardgegevens is. Wanneer hij met enige moeite de man effectief ook opspoort en niet alleen kennis maakt met hem maar ook met diens dochter, meet hij zichzelf een valse identiteit aan en blijft hij niet de geplande week, maar meteen een half jaar. Met de nodige implicaties en consequenties natuurlijk.

Lubach zet tegelijk een verhaal neer van ontoereikendheid, grijsheid en depressie en een relaas van een avontuur dat tegen wil en dank romantisch blijkt te zijn. Het hoofdpersonage is vooral kritisch tegenover zichzelf, maar ook zeer herkenbaar in zijn procrastinatiegedrag, zijn ontwijken van verantwoordelijkheid, zijn onwil om volwassen te zijn.

En de plot? Die lijkt op het eerste zicht onrealistisch, maar dan toch weer niet, zodra alle plotlijnen samenkomen. Wat ik ook heerlijk vond, is dat je duidelijk merkt dat dit geen vertaling is, maar een authentiek Nederlands boek, terwijl je toch zelden merkt dat het Noord-Nederlands is. Slechts af en toe sluipt er een woord of een zinswending in die niet in beide Nederlandstalige landen courant is. Ik ben vooral ook fan van Lubachs stijl: ik kan hem niet precies omschrijven, maar het is ongedwongen, ongeforceerd mooi Nederlands. Niet het barokke van een Hertmans, niet het platte proza van zo veel would-be schrijvers. Het zegt wel iets dat ik het boek op twee dagen heb uitgelezen en vannacht blijven lezen ben tot kwart voor twee, tot het uit was.

Aanrader? Jazeker. En gegroeid respect voor Arjen Lubach. Met een e.

Lectuur: “Of Mice and Men” van John Steinbeck

(Zoals gezegd: nog wat in te halen qua lectuur.)

Dit was een dun boekje, amper 75 pagina’s, maar man, wat laat dit een impressie na zeg!

Ik kende het toneelstuk, al was dat bijzonder lang geleden en wist ik niet meer precies hoe het ging. Ik kende ook al Steinbeck van zijn “Grapes of Wrath” en wist dus al op voorhand dat het niet bepaald een komedie ging zijn. En toch…

Het principe is simpel: George en Lennie zijn twee loonwerkers op het Californische platteland, goh, ergens tijdens de Grote Depressie, vermoed ik. Ze leven van job naar job: putten graven, oogst binnenhalen, alle mogelijke klussen. Vrolijk word je er niet van, en rijk ook niet. Ze hebben nochtans een droom: zelf ergens een klein boerderijtje kopen waar ze net van kunnen leven, met varkens, schapen, kippen en vooral ook een paar konijnen. George probeert voor hen beiden te sparen, maar makkelijk is dat niet, want Lennie is… hoe moet je dat noemen? Verstandelijk gehandicapt? Een ongelofelijk sterke reus waar geen kwaad in zit, maar die zijn eigen kracht niet kan inschatten. Wanneer hij een puppy krijgt om voor te zorgen, aait hij het beestje dood.

Al van in de eerste regels voel je de dreiging in dit boek: het zal fout gaan. Hoe of wat, dat weet je nog niet, maar fout gaan zal het. Naarmate er personages geïntroduceerd worden, weet je ook al: dit zijn de personen met wie het fout zal gaan. En jawel…

Vernieuwend is dat dit boek geschreven is als roman, maar perfect kan opgevoerd worden als toneelstuk, zonder dat het moet herschreven worden. Er zijn maar een paar locaties, er zijn maar een paar echte personages, en er zijn uitstekende dialogen. En er is vooral die beklemming. Dat het dan ook al meermaals verfilmd is, hoeft geen betoog.

Heel, heel terecht een klassieker, en ja, dus ook een aanrader. Maar opnieuw: vrolijk word je er niet van.

Lectuur: “Oathbringer” (The Stormlight Archive #3) van Brandon Sanderson

Ik blijf nog even bij de lectuur: ik zit wat achter qua besprekingen en aangezien ik nog in quarantaine zit, is er hier niet zo veel te melden…

Na nummer 2 is ook nummer 3 uit deze reeks een stevige klepper van maar liefst 1280 bladzijden, maar eigenlijk kan je er ook niet echt in schrappen, denk ik. Soms lijken bepaalde passages overbodig of niks met het verhaal te maken te hebben, maar later wordt daar dan toch weer naar verwezen of zat er een detail in dat toch belangrijk wordt.

Over de plot kan ik eigenlijk weinig zeggen: Sanderson heeft een heel eigen wereld, een heel eigen universum gecreëerd, zodat alles wat ik erover zou zeggen, compleet bizar zou lijken voor wie de eerste boeken niet heeft gelezen.

We krijgen – gelukkig – nog steeds dezelfde drie hoofdpersonages, maar een aantal nevenpersonages treedt steeds meer op de voorgrond, ook al leken ze in de eerste boeken insignificant. En ja, zoals vanouds zijn er ook enkele gesneuveld, zo hoort dat, en bij sommige vind je dat jammer, bij andere is het eerder van “Oef!”. Alleen zit er niet bij elk personage evenveel evolutie in. Waar Shallan en vooral Dalinar veel meer ‘vlees’ aan het personage krijgen, en je bij Dalinar meer en meer inzicht in zijn verleden en zijn karakter krijgt door onder andere verhalen uit zijn verleden, is Kaladin eerder statisch. Jammer, want hij is sowieso getormenteerd – ook dat hoort zo – en eigenlijk een van de meer intrigerende personages. Tsja.

De plot zelf neemt intussen epische vormen aan: er zitten een paar stevige WTF?’s tussen, de goden blijken geen goden te zijn, of net wel, naast de fysieke wereld is er intussen ook een deel in de schaduwwereld, en de mensen moeten een groot deel van hun gebied afstaan aan de parshmen.

Sanderson is, zoals in zijn andere reeksen, een meester in het opbouwen van vreemde werelden. Ja, als je die ten gronde zou analyseren, ben ik er zeker van dat je een aantal inconsistenties en misschien zelfs gaten zou vinden. Mij zijn ze in elk geval niet opgevallen, en ik ga voluit voor het leesplezier. En is er ergens iets dat niet helemaal klopt, dan veeg ik dat met de glimlach onder de mat. Want ik ga uren – letterlijk, uuuuren – weg van deze wereld richting Roshar niet laten vergallen door details. Ik geniet.

Lectuur: “The Penelopiad” van Margaret Atwood

Ik lees al graag eens een boek van Margaret Atwood: het staat buiten kijf dat het mens kan schrijven. Toch was ik geen fan van dit boek, als ik eerlijk ben. Het kwam door Goodreads dat dit onder mijn aandacht kwam, en ik dacht: “Waarom ook niet? Ik heb nu net de twee Women of Troy gelezen van Pat Barker, waarin je het verhaal van Troje krijgt door de ogen van Briseis. Waarom dan niet het verhaal van de Odyssea – of toch ongeveer – vanuit het standpunt van Penelope? Het is ook maar een klein boekje, zo’n 200 pagina’s.”

Wel? Nee, niet echt. Atwood laat Penelope vertellen vanuit de hedendaagse onderwereld, waarin het hoofdpersonage bij momenten verwijst naar smartphones en dergelijke, en dat slaat echt als een tang op een varken. Penelope vertelt ook hoe de zeden vroeger anders waren, alsof zij als persoon de huidige maatschappij zou kunnen vatten. Niet dus.

Op zich valt er ook niet zo heel erg veel te vertellen, natuurlijk. Terwijl Odysseus twintig jaar weg was, zat zij thuis, met een een opgroeiende zoon, een nijdige schoonmoeder, een angstige schoonvader, een bemoeial van een voedster en een reeks ongemanierde meiden die over de schreef gaan. En in de laatste jaren ook 120 ‘vrijers’. Eerlijk? Ik vind dat Atwood er allemaal heel licht over gaat, ze gaat er nergens echt dieper op in. Die vrijers, die worden eigenlijk met moeite genoemd, en al zeker niet bij naam. Het lijkt wel alsof Penelope aan het kampvuur haar verhaal vertelt en het allemaal heel licht en luchtig moet blijven.

Atwood doet nochtans haar best om er de sfeer van een Griekse tragedie in te brengen door er regelmatig een koor van de twaalf meiden in te steken. Soms is dat geslaagd, soms ook echt niet. Het blijft een feit dat het een beetje bizar is in de Odyssea dat Odysseus naast de vrijers ook die twaalf meiden ophangt, maar om daar nu een gans verhaal van te maken?

Nee, dit is geen boek dat ik ga aanraden, om eerlijk te zijn. Een klein tussendoortje, maar zeker niet beklijvend.

BBC-lijst

Ik had het eerder al over de boeken die ik in 2021 gelezen had. Dat waren eigenlijk vooral fantasyboeken, maar toch ook een paar klassiekers. Maar ik ben ook nog steeds onverdroten bezig in die apocriefe BBC-lectuurlijst.

Vorig jaar in januari  had ik er 61 van de 100 gelezen, hieronder volgt dus nog eens de jaarlijkse update. Wat ik relatief recent heb gelezen en dus heb besproken, heeft een link naar de bespreking.

• Bold those books you’ve read in their entirety. 70
• Italicize the ones you started but didn’t finish or read only an excerpt.

1 Pride and Prejudice – Jane Austen
2 The Lord of the Rings – JRR Tolkien (3 boeken)
3 Jane Eyre – Charlotte Bronte
4 Harry Potter series – JK Rowling (7 boeken)
5 To Kill a Mockingbird – Harper Lee
6 The Bible
7 Wuthering Heights – Emily Bronte (verplichte lectuur in 2de kan Engels – gothic novel)
8 Nineteen Eighty Four – George Orwell

9 His Dark Materials – Philip Pullman (3 boeken)
10 Great Expectations – Charles Dickens (verplichte lectuur in 2de kan Engels – gothic novel)
11 Little Women – Louisa M Alcott
12 Tess of the D’Urbervilles – Thomas Hardy
13 Catch 22 – Joseph Heller
14 Complete Works of Shakespeare
15 Rebecca – Daphne Du Maurier
16 The Hobbit – JRR Tolkien
17 Birdsong – Sebastian Faulk
18 Catcher in the Rye – JD Salinger
19 The Time Traveler’s Wife – Audrey Niffenegger
20 Middlemarch – George Eliot
21 Gone With The Wind – Margaret Mitchell
22 The Great Gatsby – F Scott Fitzgerald
23 Bleak House – Charles Dickens

24 War and Peace – Leo Tolstoy
25 The Hitch Hiker’s Guide to the Galaxy – Douglas Adams
26 Brideshead Revisited – Evelyn Waugh
27 Crime and Punishment – Fyodor Dostoyevsky
28 Grapes of Wrath – John Steinbeck
29 Alice in Wonderland – Lewis Carroll
30 The Wind in the Willows – Kenneth Grahame
31 Anna Karenina – Leo Tolstoy
32 David Copperfield – Charles Dickens
33 Chronicles of Narnia – CS Lewis (7 boeken)
34 Emma -Jane Austen
35 Persuasion – Jane Austen
36 The Lion, The Witch and the Wardrobe – CS Lewis
37 The Kite Runner – Khaled Hosseini
38 Captain Corelli’s Mandolin – Louis De Bernieres
39 Memoirs of a Geisha – Arthur Golden
40 Winnie the Pooh – A.A. Milne
41 Animal Farm – George Orwell
42 The Da Vinci Code – Dan Brown

43 One Hundred Years of Solitude – Gabriel Garcia Marquez
44 A Prayer for Owen Meaney – John Irving
45 The Woman in White – Wilkie Collins
46 Anne of Green Gables – LM Montgomery
47 Far From The Madding Crowd – Thomas Hardy
48 The Handmaid’s Tale – Margaret Atwood
49 Lord of the Flies – William Golding
50 Atonement – Ian McEwan
51 Life of Pi – Yann Martel
52 Dune – Frank Herbert
53 Cold Comfort Farm – Stella Gibbons
54 Sense and Sensibility – Jane Austen
55 A Suitable Boy – Vikram Seth
56 The Shadow of the Wind – Carlos Ruiz Zafon
57 A Tale Of Two Cities – Charles Dickens
58 Brave New World – Aldous Huxley
59 The Curious Incident of the Dog in the Night-time – Mark Haddon
60 Love In The Time Of Cholera – Gabriel Garcia Marquez
61 Of Mice and Men – John Steinbeck – wel toneelstuk al twee keer gezien ofzo
62 Lolita – Vladimir Nabokov
63 The Secret History – Donna Tartt
64 The Lovely Bones – Alice Sebold
65 Count of Monte Cristo – Alexandre Dumas
66 On The Road – Jack Kerouac
67 Jude the Obscure – Thomas Hardy
68 Bridget Jones’s Diary – Helen Fielding
69 Midnight’s Children – Salman Rushdie
70 Moby Dick – Herman Melville
71 Oliver Twist – Charles Dickens (verplichte lectuur in 2de kan Engels – gothic novel)
72 Dracula – Bram Stoker (verplichte lectuur in 2de kan Engels – gothic novel)
73 The Secret Garden – Frances Hodgson Burnett
74 Notes From A Small Island – Bill Bryson
75 Ulysses – James Joyce
76 The Inferno – Dante
77 Swallows and Amazons – Arthur Ransome
78 Germinal – Emile Zola
79 Vanity Fair – William Makepeace Thackeray
80 Possession – AS Byatt
81 A Christmas Carol – Charles Dickens (verplichte lectuur in 2de kan Engels – gothic novel)
82 Cloud Atlas – David Mitchell
83 The Color Purple – Alice Walker
84 The Remains of the Day – Kazuo Ishiguro
85 Madame Bovary – Gustave Flaubert
86 A Fine Balance – Rohinton Mistry
87 Charlotte’s Web – E.B. White
88 The Five People You Meet In Heaven – Mitch Albom
89 Adventures of Sherlock Holmes – Sir Arthur Conan Doyle – de hele reeks
90 The Faraway Tree Collection – Enid Blyton
91 Heart of Darkness – Joseph Conrad
92 The Little Prince – Antoine De Saint-Exupery
93 The Wasp Factory – Iain Banks
94 Watership Down – Richard Adams
95 A Confederacy of Dunces – John Kennedy Toole
96 A Town Like Alice – Nevil Shute
97 The Three Musketeers – Alexandre Dumas
98 Hamlet – William Shakespeare
99 Charlie and the Chocolate Factory – Roald Dahl
100 Les Miserables – Victor Hugo

Deze lijst is dus gebaseerd, blijkbaar, op een meme. In 2003 was er wél op de BBC “The Big Read”, waarbij lezers op hun favoriete boek mochten stemmen. Ook daar heb ik de top 100 van opgezocht, en ik ga er hetzelfde bij doen: vet wat ik al gelezen heb, schuin waarvan ik delen gelezen heb. En dan blijk ik er daar nog maar 61 gelezen te hebben. Tsja. Ik ga me eerst door bovenstaande lijst worstelen, en dan aanvullen met The Big Read, ook al is die van 2003.

  • The Lord of the Rings by J. R. R. Tolkien
  • Pride and Prejudice by Jane Austen
  • His Dark Materials by Philip Pullman
  • The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy by Douglas Adams
  • Harry Potter and the Goblet of Fire by J. K. Rowling
  • To Kill a Mockingbird by Harper Lee
  • Winnie-the-Pooh by A. A. Milne
  • Nineteen Eighty-Four by George Orwell
  • The Lion, the Witch and the Wardrobe by C. S. Lewis
  • Jane Eyre by Charlotte Brontë
  • Catch-22 by Joseph Heller
  • Wuthering Heights by Emily Brontë
  • Birdsong by Sebastian Faulks
  • Rebecca by Daphne du Maurier
  • The Catcher in the Rye by J. D. Salinger
  • The Wind in the Willows by Kenneth Grahame
  • Great Expectations by Charles Dickens
  • Little Women by Louisa May Alcott
  • Captain Corelli’s Mandolin by Louis de Bernières
  • War and Peace by Leo Tolstoy
  • Gone with the Wind by Margaret Mitchell
  • Harry Potter and the Philosopher’s Stone by J. K. Rowling
  • Harry Potter and the Chamber of Secrets by J. K. Rowling
  • Harry Potter and the Prisoner of Azkaban by J. K. Rowling
  • The Hobbit by J. R. R. Tolkien
  • Tess of the d’Urbervilles by Thomas Hardy
  • Middlemarch by George Eliot
  • A Prayer for Owen Meany by John Irving
  • The Grapes of Wrath by John Steinbeck
  • Alice’s Adventures in Wonderland by Lewis Carroll
  • The Story of Tracy Beaker by Jacqueline Wilson
  • One Hundred Years of Solitude by Gabriel García Márquez
  • The Pillars of the Earth by Ken Follett
  • David Copperfield by Charles Dickens
  • Charlie and the Chocolate Factory by Roald Dahl
  • Treasure Island by Robert Louis Stevenson
  • A Town Like Alice by Nevil Shute
  • Persuasion by Jane Austen
  • Dune by Frank Herbert
  • Emma by Jane Austen
  • Anne of Green Gables by Lucy Maud Montgomery
  • Watership Down by Richard Adams
  • The Great Gatsby by F. Scott Fitzgerald
  • The Count of Monte Cristo by Alexandre Dumas
  • Brideshead Revisited by Evelyn Waugh
  • Animal Farm by George Orwell
  • A Christmas Carol by Charles Dickens
  • Far from the Madding Crowd by Thomas Hardy
  • Goodnight Mister Tom by Michelle Magorian
  • The Shell Seekers by Rosamunde Pilcher
  • The Secret Garden by Frances Hodgson Burnett
  • Of Mice and Men by John Steinbeck
  • The Stand by Stephen King
  • Anna Karenina by Leo Tolstoy
  • A Suitable Boy by Vikram Seth
  • The BFG by Roald Dahl
  • Swallows and Amazons by Arthur Ransome
  • Black Beauty by Anna Sewell
  • Artemis Fowl by Eoin Colfer
  • Crime and Punishment by Fyodor Dostoyevsky
  • Noughts & Crosses by Malorie Blackman
  • Memoirs of a Geisha by Arthur Golden
  • A Tale of Two Cities by Charles Dickens
  • The Thorn Birds by Colleen McCullough
  • Mort by Terry Pratchett
  • The Magic Faraway Tree by Enid Blyton
  • The Magus by John Fowles
  • Good Omens by Neil Gaiman and Terry Pratchett
  • Guards! Guards! by Terry Pratchett
  • Lord of the Flies by William Golding
  • Perfume by Patrick Süskind
  • The Ragged-Trousered Philanthropists by Robert Tressell
  • Night Watch by Terry Pratchett
  • Matilda by Roald Dahl
  • Bridget Jones’s Diary by Helen Fielding
  • The Secret History by Donna Tartt
  • The Woman in White by Wilkie Collins
  • Ulysses by James Joyce
  • Bleak House by Charles Dickens
  • Double Act by Jacqueline Wilson
  • The Twits by Roald Dahl
  • I Capture the Castle by Dodie Smith
  • Holes by Louis Sachar
  • Gormenghast by Mervyn Peake
  • The God of Small Things by Arundhati Roy
  • Vicky Angel by Jacqueline Wilson
  • Brave New World by Aldous Huxley
  • Cold Comfort Farm by Stella Gibbons
  • Magician by Raymond E. Feist
  • On the Road by Jack Kerouac
  • The Godfather by Mario Puzo
  • The Clan of the Cave Bear by Jean M. Auel
  • The Colour of Magic by Terry Pratchett
  • The Alchemist by Paulo Coelho
  • Katherine by Anya Seton
  • Kane and Abel by Jeffrey Archer
  • Love in the Time of Cholera by Gabriel García Márquez
  • Girls in Love by Jacqueline Wilson
  • The Princess Diaries by Meg Cabot
  • Midnight’s Children by Salman Rushdie

Nog dertig te gaan in de ene lijst, nog 39 te gaan in de andere lijst, en ze beginnen elkaar minder en minder te overlappen. Niet erg, al deze boeken hebben sowieso een zeker niveau en zijn dus lezenswaardig. We doen dapper voort, zou ik zeggen.

Lectuur: “The Women of Troy” (Women of Troy #2) van Pat Barker

Ik las deel een, en uiteraard volgt dan deel twee. Mooi is hoe Barker begint met een hoofdstuk uit het standpunt van Pyrrhus (zoon van Achilles) waarin ze het stuk van het Trojaanse paard vertelt. Dat zit niet in het vorige boek, zoals het hoort, ook al was daar Troje wel al gevallen.

Maar dan krijgen we opnieuw Briseis in de ik-persoon die het verhaal vertelt, niet van de terugtocht naar Griekenland, maar wel van de dagen na de val van Troje. De Grieken zijn helemaal klaar om te vertrekken, maar net zoals bij het vertrek uit Griekenland blaast er nu een keiharde wind uit de verkeerde richting. We krijgen de schets van Pyrrhus, van het kampleven voor de Trojaanse vrouwen die nu onherroepelijk slavinnen zijn, van de zwangerschap van Briseis, en vooral van het drama dat zich ontspint rond het lijk van koning Priamos.

Ik vond dit boek toch wel minder dan deel één: daar heb je een duidelijke plotlijn rond Briseis zelf, de dood van Achilles en de val van Troje. De plot van de Ilias, eigenlijk, maar dan vanuit een ander standpunt. Hier is het allemaal wat vrijblijvender. Ja, het uiteindelijke doel is het vertrek vanuit Troje en de peripetieën die daartoe leiden, maar Briseis, die het hoofdpersonage blijft, speelt daar eigenlijk geen echte rol meer in, behalve dan wat Barker ervan maakt. Het voelt allemaal wat geforceerder aan, en Pyrrhus is geen Achilles, zoveel is duidelijk.

Mja. Deel één is een aanrader, dit is mooi meegenomen als je toch graag leest, maar het hoeft niet meteen, vond ik.

Lectuur: een overzicht van 2021

Twee jaar geleden was ik tot mijn verbazing geëindigd op 52 boeken, vorig jaar waren het er zelfs 62!

Dit jaar zijn het er 60 geworden, maar dan wel met een pak hoger aantal bladzijden: een gemiddelde van 502 pagina’s per boek, in plaats van 405 vorig jaar, goed voor een totaal van meer dan 30.000 pagina’. Ugh.

Net zoals vorige jaren heb ik ze ook allemaal besproken. In het begin waren de reeksen nog in hun geheel besproken, daarna ben ik boek per boek beginnen bespreken: sommige boeken van rond de 900 pagina’s verdienen echt wel hun eigen bespreking, en het is ook gemakkelijker op Goodreads.

Een overzicht:

1-4: The Codex Alera van Jim Butcher (fantasy) – de eerste twee had ik nog in 2020 gelezen
5. De Passievrucht van Karel Gaastra van Loon (leeslijst Wolf)
6. En finir avec Eddy Bellegueulle van Edouard Louis (leeslijst Wolf)
7. Het tij hoog, de maan blauw van Jolien Jantzing (aanrader De Standaard)
8. Honderd jaar eenzaamheid van Gabriel Garcia Marquez (klassieker / BBC leeslijst)
9-11: The Powder Mage Trilogy van Brian McClellan (fantasy)
12. Far from the Madding Crowd van Thomas Hardy (klassieker / BBC)
13-17: Gods of Blood and Powder + 2 boeken kortverhalen van Brian McClellan (fantasy)
18. Atonement van Ian McEwan (klassieker / BBC)
19. The Game of Kings (The Lymond Chronicles) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
20. Queens’ Play (The Lymond Chronicles) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
21. The Disorderly Knights (The Lymond Chronicles) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
22. Pawn in Frankincense (The Lymond Chronicles) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
23. The Ringed Castle (The Lymond Chronicles) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
24. Checkmate (The Lymond Chronicles) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
25. Alice in Wonderland van Lewis Caroll (klassieker / BBC)
26. Niccolò Rising (The House of Niccolò) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
27. The Spring of the Ram (The House of Niccolò) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
28. Race of Scorpions (The House of Niccolò) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
29. Eleanor Oliphant is completely fine van Gail Honeyman (leeslijst Wolf)
30. Scales of Gold (The House of Niccolò) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
31. Life of Pi van Yann Martell (klassieker / BBC)
32. The Unicorn Hunt (The House of Niccolò) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
33. The Fifth Season (Broken Earth) van N. K. Jemisin (fantasy)
34. The Obelisk Gate (Broken Earth) van N. K. Jemisin (fantasy)
35. The Stone Sky (Broken Earth) van N. K. Jemisin (fantasy)
36. Cold Comfort Farm van Stella Gibbons (BBC)
37. Vissen praten niet van Tine Bergen (leeslijst Wolf)
38. To Lie with Lions (The House of Niccolò) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
39. Caprice and Rondo (The House of Niccolò) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
40. Gemini (The House of Niccolò) van Dorothy Dunnet (fantasy/historisch)
41. De Schaduw van de wind van Carlos Ruiz Zafon (klassieker / BBC)
42. Perdido Street Station van China Mieville (fantasy)
43. Les Fiancés de l’hiver (La Passe-Miroir) van Christelle Dabos (fantasy)
44. Eternal van Steven Van Belleghem (thriller / boek van een kennis)
45. Les Disparus du Clairdelune (La Passe-Miroir) van Christelle Dabos (fantasy)
46. De Upgrade van Steven Van Belleghem (thriller / boek van een kennis)
47. La Mémoire de Babel (La Passe-Miroir) van Christelle Dabos (fantasy)
48. La Tempête des échos (La Passe-Miroir) van Christelle Dabos (fantasy)
49. Six of Crows van Leigh Bardugo (fantasy)
50. Crooked Kingdom van Leigh Bardugo (fantasy)
51. The Lovely Bones van Alice Sebold (BBC)
52. Shadow and Bone (The Shadow and Bone Trilogy) van Leigh Bardugo (fantasy)
53. Siege and Storm(The Shadow and Bone Trilogy) van Leigh Bardugo (fantasy)
54. Ruin and Rising(The Shadow and Bone Trilogy) van Leigh Bardugo (fantasy)
55. Extremely Loud and Incredibly Close van Jonathan Safran Foer (leeslijst Wolf)
56. The Way of Kings (The Stormlight Archive) van Brandon Sanderson (fantasy)
57. Words of Radiance (The Stormlight Archive) van Brandon Sanderson (fantasy)
58. The Silence of the Girls (The Women of Troy) van Pat Barker (historisch / aanrader De Standaard)
59. The Women of Troy (The Women of Troy) van Pat Barker (historisch / aanrader De Standaard)
60. The Penelopiad van Margaret Atwood (historisch)

Opnieuw is het voornamelijk fantasy geworden, maar dat is nu eenmaal mijn favoriete genre: lezen is voor mij pure ontspanning en dat moet zo blijven. 41/60. Uiteraard zat er ook een aantal boeken van de BBC leeslijst tussen, doorgaans klassiekers: 8/60. Wolf moest voor school ook een aantal boeken lezen, en die las ik dan maar mee: 5/60.  Ik heb ook links en rechts een paar aanraders opgepikt, voornamelijk uit de krant: 4/60. En dan waren er nog twee boeken van een vriend van Bart die ik gelezen heb: 2/60.

Wat opvalt, is dat het zoals altijd voornamelijk Engelstalige boeken zijn, maar dat er deze keer maar liefst 5 Franstalige tussen zaten, en daar dan nog 4 fantasyboeken bij. Die waren aangeraden door Wolfs leraar Frans, vandaar. Zeven boeken waren Nederlandstalig, waaronder 2 origineel Spaanstalig.

Mja. Ik heb mezelf opnieuw als doel 52 boeken gesteld voor 2022, een boek per week. Ik ben eigenlijk al niet eens goed bezig, want het eerste is al meteen een klepper van 1280 bladzijden en dus zit ik al achter. Bon, het is geen wedstrijdje, maar het zou wel weer fijn zijn.

Lectuur: “The Silence of the Girls” (Women of Troy #1) van Pat Barker

Ik weet eigenlijk niet meer hoe dit boek onder mijn aandacht is gekomen. Wellicht was het een recensie van de Nederlandse vertaling in de krant. Ik had het in elk geval toegevoegd aan mijn to read-lijst, en ik heb daar geen spijt van.

Het boek vertelt het verhaal van Briseïs, koningin van Lyrnessos, een kleine stad in de buurt van Troje. Tijdens de Trojaanse oorlog wordt zij, samen met de rest van haar stad, veroverd door de Grieken en zij wordt als oorlogsbuit toegewezen aan Achilles.

In de ik-persoon vertelt Briseïs hoe het is om van koningin een slavin te worden, speelbal van mannen. Vrouwen hebben sowieso niks te zeggen in deze door mannen gedomineerde maatschappij. Maar als slavin ben je eigenlijk gewoon een voorwerp, een ‘it’, en doe je wat je opgedragen wordt. De meerwaarde van een vrouw is dat ze haar benen kan spreiden en dat ze daar niks op te zeggen heeft. Een van de reviews op Goodreads klaagde dat, als het vanuit het perspectief van de vrouwen geschreven is, alles nog steeds draait om de mannen. Yup, deal with it, een vrouw bestond alleen bij de gratie van de haar omringende mannen. Sommige hoofdstukken zijn dan ook in de derde persoon geschreven vanuit het standpunt van Achilles of Patroclus, kwestie van een ander licht te laten schijnen over de gebeurtenissen.

Briseïs wordt de favoriet van Achilles, al ziet hij haar nog steeds niet als persoon. Gelukkig is er Patroclus, Achilles’ beste vriend en soulmate, die haar wel nog met enige vriendelijkheid behandelt.

Maar dan, door omstandigheden die je uiteraard in de Ilias kan lezen, eist Agamemnon haar op. Net zoals je een paard of een schild opeist. Achilles laat haar zonder meer vertrekken – hij vecht niet voor haar, dat is ze blijkbaar niet waard – maar is zodanig in zijn eer gekrenkt dat hij weigert om überhaupt nog te vechten, met de nodige gevolgen.

Barker deinst er niet voor terug om de wreedheid van de oorlog in de verf te zetten: verwondingen, terechtstellingen, ingewanden die uit een buikholte vallen, de pest in het kamp, maar vooral ook de verkrachtingen, de vernederingen… Iets wat ze ook zeer vaak beschrijft, is het geurenpalet dat daarmee samenhangt, iets wat wij in onze westerse maatschappij heel vaak gewoon vergeten.

Kan je dit boek lezen zonder de Ilias gelezen te hebben? Goh, misschien wel, maar dat is nu eentje dat ik zelf moeilijk kan beoordelen natuurlijk. Aan de andere kant: ik heb het verhaal van Achilles en Patroklos al die jaren blijkbaar verkeerd verteld aan mijn leerlingen! Blijkbaar was ik toch iets te veel beïnvloed door de verschillende films en reeksen die ik door de jaren gezien heb. Ik stelde me een aantal vragen bij dit boek en heb het even opgezocht, en jawel, de feiten zijn volledig gebaseerd op de Ilias. Alleen zie je hier de achterkant, de nooit vertelde stem van de vrouwen.

Ik heb me vooral gerealiseerd dat ik dringend, DRINGEND zowel Ilias, Odyssea als Aeneis nog eens volledig moet herlezen. Jawel, ook de Aeneis, ook al heb ik die destijds zo’n zeven keer gelezen in het Latijn zelf. Maar dat is intussen ook al dertig jaar geleden en ik ben de details volledig kwijt.

Ik weet dus waar ik mijn leeslijst in 2022 ga beginnen, of toch een van de eerste boeken.

En raad ik deze aan? Jazeker, ik zou hem zelfs durven voorstellen aan mijn leesgrage leerlingen. En ik ga eerst nog boek twee lezen ook.

Lectuur: “Words of Radiance” (The Stormlight Archive #2) van Brandon Sanderson

Wat een rollercoaster zeg! Dit boek krijgt op Goodreads maar liefst een score van 4.73 op 5, en ik snap dat best. Had het eerste deel nog te lijden onder het situeren van de wereld, het ‘klaarzetten’ van de personages, dan hoeft Sanderson daar nu alvast geen tijd meer in te steken.

Ja, hij gaat nog regelmatig flashbacks gebruiken om meer duidelijkheid te scheppen over de achtergrond van zijn personages – met schokkende onthullingen bij momenten – en er zijn ook nog beschrijvende passages, vooral waar het om politiek gaat, maar in dit boek zit veel meer actie. Veel meer verontrusting, ook.

Dat de drie hoofdpersonages beetje bij beetje samenkomen, dat was uiteraard te verwachten – en de bedoeling, vermoed ik. Alleen is het mooi hoe Sanderson het aanpakt, niet volgens de geijkte wegen, maar toch telkens met een twist.

Over de plot zelf ga ik niks vertellen: dat lukt niet zonder er spoilers van te maken, is het niet voor dit boek zelf, dan is het voor boek één. Maar het draait nog steeds om Kaladin Stormblessed, de soldaat die opgeklommen is, Shallan Davar, de intussen iets minder naïeve edeldame, en Dalinar Kholin, nog steeds getormenteerde nonkel van de koning en de eigenlijke machthebber. Sommige nevenpersonages zijn verdwenen – net zoals George Martin draait Sanderson zijn hand er niet voor om om personages te laten sterven – maar er zijn dan weer andere bijgekomen.

Er zat een aantal razendspannende scènes in, sommige stukken lees je dan ook gewoon in een rotvaart door. En ja, je leeft mee met de personages, want ook al zullen de echte hoofdpersonages misschien niet meteen sterven, ze zullen sowieso niet gespaard blijven.

1200 + pagina’s? Jawel, laat maar komen.