Net zoals vorige jaren heb ik ook in de afgelopen examenperiode in mijn zesdes de vraag gesteld naar een geldig syllogisme. De antwoorden zijn altijd interessant, gewoon om er de denkfouten uit te halen, en dus als remediëring. En eigenlijk zijn ze vaak ook gewoon grappig :-p
Ik geef u even het origineel van Aristoteles mee, om te vergelijken:
Alle mensen zijn sterfelijk.
Socrates is een mens.
Socrates is sterfelijk.
- Alle planeten in ons zonnestelsel draaien rond de zon
Onze aarde is een planeet in ons zonnestelsel.
Onze aarde draait rond de zon.
Geen speld tussen te krijgen. - Een kat is een zoogdier.
Zoogdieren zijn dieren.
Een kat is een dier.
Mja. Geen maximum, want de maior en minor zijn omgewisseld. - Lola is een koe.
Alle koeien eten gras.
Lola eet gras.
Idem als hierboven. - Alle hallen hebben lampen.
Alle huizen hebben hallen.
Alle huizen hebben lampen.
De minor is niet specifiek genoeg. Eerder: dit huis heeft een hal. - Een bloem is een plant.
Een roos is een bloem.
Een roos is een plant.
Duh. - Alle bomen hebben wortels.
Een eik is een boom.
Een eik heeft wortels.
Van die omvallende eiken, dat zou inderdaad niet praktisch zijn. - Alle meisjes zijn mooi.
Een bloem is mooi.
Alle meisjes zijn een bloem.
Serieuze denkfout uiteraard. In dezelfde trant: Alle tanden zijn wit. Sneeuw is wit. Alle tanden zijn sneeuw? - Alle componisten kunnen noten lezen.
Mozart was een componist.
Mozart kon noten lezen.
Leuk om lezen wat er zoal in de hoofden van mijn leerlingen opkomt. - Elke kamer bevat muren.
Elk huis bevat kamers.
Elk huis bevat muren.
Ook niet helemaal correct: maior en minor omgewisseld, maar ook: de minor is niet specifiek genoeg. - Alle vogels kunnen vliegen.
Een merel is een vogel.
Een merel kan vliegen.
Yup. Gelukkig niet mijn Merel. - Alle dinosaurussen zijn uitgestorven.
Een tyrannosaurus Rex is een dinosaurus.
Tyrannosaurus is uitgestorven.
Arm beestje. - Robin is een boswachter.
Een boswachter werkt in een bos.
Robin werkt in een bos.
Maior en minor omgewisseld. En wie zou Robin zijn? - Alle vogels vliegen.
Een meeuw is een vogel.
Een meeuw vliegt. - Alle boekenkasten hebben boeken.
Alle boeken hebben een kaft.
Alle boekenkasten hebben kaften.
Ook weer een denkfout: een syllogisme gaat om een predicaat, en dus met het werkwoord ‘zijn’, en niet met hebben, want dan heb je een actie en een lijdend voorwerp, wat iets compleet anders kan zijn. Want hierboven: is er dan een kaft rond de boekenkast? - Alle vissen kunnen zwemmen.
Een pladijs is een vis.
Een pladijs kan zwemmen.
Vrijdag visdag? - Alle mensen moeten eten.
Cato is een mens.
Cato moet eten.
Bizar, want er zit een Cato in de klas, en zij heeft dit niet geschreven… - Een hond is een zoogdier.
Blaf is een hond.
Blaf is een zoogdier.
Woef. - Alle mensen moeten water drinken om te overleven.
Mevrouw Rombaut is een mens.
Mevrouw Rombaut moet water drinken om te overleven.
Raar om je eigen naam tegen te komen. - Luna is een mens.
Mensen hebben rechten.
Luna heeft rechten.
Weer omwisseling van minor en maior - Mijn voeten kunnen in mijn schoenen.
Mijn schoenen kunnen in een schoendoos.
Mijn voeten kunnen in een schoendoos.
Ik had die eerst fout gerekend, maar deze is wel min of meer juist. Alleen is de maior niet algemeen te noemen. - Zelfverdediging is een recht.
Milo doodde uit zelfverdediging.
Milo is in zijn recht.
Op zich wel een geldige redenering, maar geen syllogisme, omdat het tweede geen predicaat is, maar een actie. - Alle mensen ademen lucht.
Alle mensen gaan dood.
Lucht ademen is dodelijk.
Hij zei er gelukkig zelf bij dat het precies niet klopte… - Alle vogels leggen eieren.
Een kip is een vogel.
Een kip legt eieren. - België ligt in Europa.
Gent ligt in België.
Gent ligt in Europa. - Een plant heeft water nodig.
Een azalea is een plant.
Een azalea heeft water nodig.
Nochtans niet iemand van Lochristi…